از آنجایی که آغاز سال 1402 با ماه مبارک رمضان مصادف گشته است به بررسی جایگاه این ماه مبارک در آداب و فرهنگ کشورمان پرداخته ایم. ماه مبارک رمضان از منظر و خواستگاه دین اسلام و عقاید مسلمانان جایگاه ویژه ای دارد. اهمیت افطار و سفره های افطار ایرانیان که با ذوق و سلیقه ی فراوان تدارک دیده می شود بر زیبایی های این ماه مبارک می افزاید. تنوع فرهنگی در کشورمان موجب تنوع در انواع غذاها و دسرهای مخصوص افطار شده است که در این مطلب از تایسزمگ با طرز تهیه دسر های لذیذ و محبوب این ماه آشنا خواهیم شد.
- آشنایی با اهمیت ماه رمضان
- آداب و رسوم افطار
- اهمیت سفره افطار در ماه مبارک رمضان
- فرنی؛ پرطرفدار و لذیذ
- مواد لازم جهت تهیه دسر فرنی
- دستورالعمل وآموزش طرز تهیه دسر فرنی
- آش شله زرد؛ نوستالژی دوست داشتنی
- مواد لازم جهت تهیه آش شله زرد
- دستور عمل وآموزش طرز تهیه دسر آش شله زرد
- رنگینک؛ دسری مقوی از جنوب کشور
- مواد لازم جهت تهیه رنگینک
- دستورعمل وآموزش طرز تهیه دسر رنگینک
- شیر برنج؛ دسر ساده و خوشمزه
- مواد اولیه دسر شیر برنج
- دستور عمل و آموزش طرز تهیه دسر شیر برنج
آشنایی با اهمیت ماه رمضان
ماه رمضان یکی از مهمترین رویدادهای جهان اسلام است. رمضان نام نهمین ماه سال اسلامی و از تقویم قمری پیروی میکند. رمضان تقریباً یک ماه طول می کشد که بسته به سال می تواند 29 یا 30 روز باشد. در اینماه، روزه بر مسلمانان واجب شدهاست. رمضان یک دوره روزه گرفتن، دعا و تفکر است که در آن مسلمانان باید از طلوع فجر تا غروب آفتاب هر روز در طول ماه از خوردن، نوشیدن خودداری کنند. روزه یکی از ارکان پنج گانه اسلام است.
این ماه، ماه میهمانی خدا، ماه رحمت و مغفرت و برکت و بهار قرآن خوانده شده است. براساس احادیث، در این ماه درهای آسمان و بهشت گشوده و درهای جهنم بسته میشود. شب قدر که نزول قرآن در آن شب بود، در این ماه قرار دارد. برخی دیگر از کتابهای آسمانی همچون تورات و انجیل نیز در این ماه نازل شده است. مسلمانان به منظور گرامیداشت نزول کتاب آسمانی خود، در ماه رمضان روزه می گیرند، دعا می کنند و استغفار می کنند، به امید اینکه از نظر معنوی به خدا و دین خود نزدیک شوند.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل خرید فر توکار آشپزخانه 0 تا 100
ماه رمضان در میان مسلمانان جایگاه خاص و ویژه ای دارد و تنها ماهی است که در قران کریم از آن نام برده شده است. اعتقاد بر این است که حضرت محمد (ص) کتاب مقدس قرآن را در ماه رمضان از فرشته جبرئیل دریافت کرده است. پیامبر با دریافت قرآن، رسول خدا شد. به همین دلیل دعا و عبادت در این ماه جایگاه ویژه ای دارد و مسلمانان به عبادت در این ماه اهتمام ویژه ای دارند. شبی که قرآن نازل شد به لیلة القدر یا «شب قدر» معروف است.
بنابراین این روزهای ویژه با برکت به حساب میآیند. مسلمانان نیز بر این باورند که شب قدر شبی است که خداوند گناهانشان را مورد آمرزش قرار می دهد و همچنین شبی است که سرنوشت آنها در آن رقم می خورد. در منابع دعایی، اعمال و عبادتهای مختلفی برای این ماه نقل شده است که شامل : تلاوت قرآن، دعا، برگزاری مراسم احیای شبهای قدر، افطاری دادن و کمک به نیازمندان است.
آداب و رسوم افطار
واژه افطار در زبان عربی به معنای گشودن روزه است و به وعده شامگاهی که در ماه رمضان و در پی گفتن اذان صرف میشود گفته میشود. افطار به معنای گشادن روزه نیز است و معادل آن در زبان فارسی روزهگشا میباشد. افطار بلافاصله پس از شنیدن اذان مغرب انجام می شود. در میان مسلمانان مرسوم است که عمل باز کردن روزه یا افطار را بطور دسته جمعی انجام دهند.
در روایت های متعددی به فضیلت افطاری دادن به روزه دار اشاره شده است. همچنین این کار در کشور ما، ایران اهمیت و ارزش زیادی دارد و بخشی از فرهنگ و آداب و رسوم ماه مبارک رمضان تلقی می شود. اعضای خانواده با خواندن دعای دسته جمعی روزه خود را می گشایند. لذا آیین سفره افطار ایرانی توسط سازمان میراث فرهنگی، در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده است.
اهمیت سفره افطار در ماه مبارک رمضان
از انجایی که روزه داران ساعات طولانی را بدون خوردن و آشامیدن پشت سر می گذارند، در زمان افطار نیازمند تغذیه مناسب هستند. نکته ی که هنگام افطار باید به آن توجه داشته باشیم این است که پس از اینکه بدن شما ساعت ها گرسنه بوده است، نباید در هنگام افطار با شوک غذای سنگین مواجه شود. در دین اسلام افطار با آب، مخصوصا آب نیمهگرم، شیر و خوردنیهای شیرین، بهویژه خرما، مستحب شمرده شده است.
غذاهای مخصوص افطار در شهرهای مختلف ایران عموما شامل غذاهای نونی، انواع سوپ و آش، و غذاهای بدون برنج هستند. در ادامه این مطلب از تایسزمگ با آموزش و طرز تهیه 4 دسر ساده ،سبک و خوشمزه مناسب افطاری ماه رمضان آشنا می شویم.
فرنی؛ پرطرفدار و لذیذ
فرنی یکی از دسر های پر طرفدار و لذیذ و همچنین آسان برای تهیه در ماه مبارک رمضان است. فرنی ها انواع متفاوتی دارند که با ذائقه و سلیقه ی اکثر افراد مطابقت دارد. شما هم می توانید فرنی متناسب با سلیقه خانواده خود را انتخاب نمایید و جهت سرو در سفره افطار ماه مبارک رمضان از آن استفاده کنید. فرنی هم بصورت گرم و هم بصورت سرد قابل سرو می باشد.
همچنین زمان مورد نیاز جهت آماده سازی انواع فرنی بسیار کوتاه می باشد و این یک مزیت برای روزه داران گرامی است. فرنی به دلیل دارا بودن شیر و نشاسته، ارزش غذایی بسیاری دارد زیرا انرژی بالایی را جذب بدن می کند و برای روزه داران مفید می باشد.
مواد لازم جهت تهیه دسر فرنی
- آرد برنج
- شیر
- گلاب
- شکر
- پودر هل
- دارچین
دستورالعمل وآموزش طرز تهیه دسر فرنی
- ابتدا آرد برنج را دو بار الک نمایید تا یکدست و بدون گلوله شود
- شیر سرد و آرد را در ظرف مورد نظر بخوبی مخلوط نمایید (شعله ی خاموش) تا مایع یکدستی بوجود بیایید و هیچ گلوله ای باقی نماند
- سپس ظرف را روی حرارت خیلی کم و ملایم قرار می دهیم تا به ارامی شروع به پختن کند
- در این مرحله شکر را اضافه کنید. همچنین می توانید از عسل به جای شکر استفاده نمایید
- بعد از اینکه شکر در مایع حل شد اندکی گلاب و هل نیز اضافه میکنیم
- دقت داشته باشید تا مایع فرنی خیلی غلیظ یا رقیق نباشد و برای اینکار با پشت قاشق روی سطح فرنی بکشید اگر رده آن باقی ماند غلظت آن مناسب است و از روی حرارت بردارید
- در تمام مراحل پخت باید فرنی را بطور مداوم هم بزنید تا گلوله گلوله نشود
- اگر تمایل دارید فرنی را سرد میل کنید، پس از پخت در دمای محیط قرار دهید تا خنک شود و سپس در یخچال قرار دهید. زیرا فرنی داغ درون یخچال آب می اندازد.
آش شله زرد؛ نوستالژی دوست داشتنی
شله زرد هم مانند فرنی، یکی از دسرهای بسیار محبوب است. عطر و رنگ شله زرد به دلیل داشتن گلاب و زعفران فراوان جایگاه ویژه ای در میان سفره های افطار ایرانیان دارد. در ادامه طرز تهیه دسر و آش شله زرد را یاد خواهیم گرفت.
مواد لازم جهت تهیه آش شله زرد
- برنج نیم دانه
- آب
- شکر
- زعفران
- گلاب
- پودر هل
- خلال بادام- پسته
دستور عمل وآموزش طرز تهیه دسر آش شله زرد
- ابتدا برنج را از چند ساعت قبل در اب خیس کنید (24 ساعت حداکثر و 12 ساعت حداقل)
- سپس برنج را با آب داخل ظرف مناسب روی اجاق گاز با حرارت متوسط رو به بالا قرار بدهید تا جوش بیاد و بعد حرارت را کم کنید ( اگر روی آب کف کرد حتما کف را جمع کنید) و اجازه دهید آب آرام بجوشد تا برنج ها شکفته بشن.
- هنگامیکه تقریبا آب برنج نصف شد، زعفران دم کرده غلیظ را اضافه میکنیم و هم میزنیم. هنگامیکه زعفران را قبل از شکر به برنج اضافه میشود رنگ بهتری به شله زرد می بخشد و برنج به خوبی رنگ میگیرد.
- اجازه بدهید شله زرد به آرومی بجوشد و با فاصله آن را هم بزنیند تا به غلظت مورد نظرتان برسد و بعد شکر را نیز اضافه و مخلوط کنید. اصولا بعد از اضافه کردن شکر، شله زرد کمی رقیق تر می شود. بنابراین دقت نمایید قبل از اضافه کردن شکر، کمی غلیظ تر از حالت دلخواهتان باشد تا با اضافه کردن شکر به غلظت مورد نظرتان برسد.
- بعد از اضافه کردن شکر مدام شله زرد را هم بزنیند. و زمان بدهید تا کمی با حرارت کم بجوشد (حدود ده دقیقه الی یک ربع) و در آخر خلال بادام ها را اضافه کنید. خلال بادام را مدتی قبل تر( 30 دقیقه) با کمی گلاب خیس کنید این کار باعث طعم گرفتن و نرم شدن خلال ها میشود.
- در مرحله آخر گلاب را به همراه پودر هل به شله زرد اضافه کنید و به خوبی هم بزنید
- در آخر روی شعله کم اجاق گاز، شعله پخش کن قرار بدهید و شله زرد را به مدت 15 دقیقه به همراه دم کنی دم بگذارید و بعد حرارت را خاموش کنید. در طرز تهیه دسر شله زرد معمولا آنرا به صورت داغ داخل ظرف مورد نظر سرو کنید زیرا شله زرد پس از خنک شدن سفت تر میشود و رویه میبندد و سپس روی آن را با خلال پسته و گل محمدی و دارچین تزیین نمایید.
مطالعه بیشتر : نکات ایمنی هنگام نصب اجاق گاز
رنگینک؛ دسری مقوی از جنوب کشور
رنگینک یکی از دسرهای پرطرفدار جنوب کشور می باشد، زیرا اصلی ترین مواد تشکیل دهنده این دسر خرما می باشد و در ماه مبارک رمضان انتخاب این دسر برای وعده افطار بسیار لذیذ و پر انرژی می باشد. ترکیب شدن خرما به همراه مغز گردو ترکیب وسوسه انگیزی است. همچنین تهیه رنگینک در زمان خیلی کمی صورت می گیرد و مواد اولیه آن در دسترس است. در پایین طرز تهیه دسر رنگینک را یاد خواهیم گرفت.
مواد لازم جهت تهیه رنگینک
- خرما
- مغز گردو
- آرد سفید
- کره
- هل
- دارچین
- پودر قند
دستورعمل وآموزش طرز تهیه دسر رنگینک
- در ابتدا کره را داخل ظرف مورده نظر می ریزیم و اجازه میدهیم تا با حرارت ملایم روی اجاق گاز آب شود. مقدار کره بستگی به سلیقه خودتان دارد؛ اگر دوست داشتید رنگینکتون کم چرب باشد از کره ۲۰۰ گرمی و در غیر اینصورت از کره ۲۵۰ گرمی استفاده کنید.
- سپس آرد را دو مرحله الک میکنیم تا هنگام تفت دادن، گوله گوله نشود. آرد را به کره اضافه کنید و با حرارت بسیار ملایم تفت میدهیم تا خامی آن از بین برود و کمی سرخ شود. در این مدت مرتب آرد را هم بزنید تا نسوزد.
- پودر قند را هم به آرد اضافه کنید.( میزان آن به ذائقه شما بستگی دارد و حتی می توانید پودر قند را از دستور حذف نمایید.)
- پس از سرخ شدن آرد شعله اجاق را خاموش نمایید و حدود 5 دقیقه به آرد اجازه دهید تا از حرارت بیافتد و دارچین و هل را به آرد اضافه کنید و با هم مخلوط کنید.
- در ظرف جداگانه ای هسته های خرما را خارج کنید و مغز گردو داخل خرماها قرار دهید. خرما ها را درون یک ظرف مرتب بچینید.
- در این مرحله مواد آردی را روی خرماها بریزید تا روی خرماها از مایع پوشانیده شود. دسر شما آماده شده است و می توانید با پودر پسته روی آن را تزیین کنید.
شیر برنج؛ دسر ساده و خوشمزه
شیر برنج هم از دیگر دسر پر طرفدار است که درست کردن آن در ماه رمضان و یا در سایر مناسبت ها مذهبی میان ایرانیان رواج دارد. همچنین مغذی بودن مواد اولیه می تواند یکی از انتخاب های ما برای سفره افطار باشد. در پایین طرز تهیه دسر شیربرنج را یاد خواهیم گرفت.
مواد اولیه دسر شیر برنج
- برنج نیم دانه
- آب
- شکر
- شیر
- کره
- گلاب
- خامه صبحانه
- پودر هل
دستور عمل و آموزش طرز تهیه دسر شیر برنج
- ابتدا برنج را بخوبی شسته و به مدت 24 ساعت در آب خیس میکنیم. سپس اجازه می دهیم روی اجاق گاز به آرامی بپزد.
- پس از اینکه برنج کمی پخته و نرم شد شیر را که به دمای محیط رسیده است را اضافه می کنیم. در این مرحله باید مواد را به خوبی هم بزنیم تا ته نگیرد.
- هنگامیکه برنج لعاب انداخت شکر را نیز می افزاییم و به مدت 15 دقیقه به هم زدن ادامه می دهیم.
- در این مرحله کره را اضافه میکنیم و در ظرف را می گذاریم تا شیربرنج جا بیافتد.
- پس از 40 دقیقه گلاب و پودر هل را اضافه میکنیم.
- هنگامیکه شیربرنج به غلظت مورده نظرمان رسید شعله اجاق گاز را خاموش میکنیم و خامه صبحانه را که در دمای محیط بوده را به آن اضافه میکنیم.
- شیربرنج شما آماده است تا در ظرف مورد نظرتان سرو شود.